Szkoła Podstawowa nr 2 im. prof. dr Władysława Szafera Wapnica, ul. Jodłowa 3, 72-500 Międzyzdroje, tel.: +48 91 32 84 106, sekretariat@sp2wapnica.pl
- Szczegóły
- Admin
Przykładowy artykuł
Dorota Górczyk
Wychowanie fizyczne, Artykuły
W zdrowym ciele zdrowy duch, czyli o tym jak promować zdrowy styl życia wśród rodziców i społeczności lokalnej
W zdrowym ciele zdrowy duch - czyli o tym, jak promować zdrowy styl życia wśród rodziców i w środowisku lokalnym
1. O wartości zdrowiaJuż kilka wieków temu o wartości zdrowia przekonywał poeta, Jan Kochanowski, gdy pisał: "Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz, aż się zepsujesz.." Słowa te są jak najbardziej aktualne dzisiaj, zwłaszcza gdy tyle zagrożeń zewsząd czyha na człowieka.
Zdrowie we współczesnym rozumieniu to:
- Wartość, która pomaga realizować aspiracje, pozwala zmieniać środowisko i radzić sobie w nim
- Zasób (bogactwo), które daje możliwość rozwoju społecznego i ekonomicznego, pozwala osiągać odpowiedni poziom jakości życia
- Środek do codziennego życia, umożliwia lepszą jego jakość
Zagrożenia, z jakimi styka się współczesny człowiek powodują, że należy w jak najszerzej propagować zdrowy styl życia, czyli świadome zachowanie człowieka sprzyjające poprawie, utrzymaniu i ochronie zdrowia.
Zachowania prozdrowotne polegają przede wszystkim na:
- Dbałości o higienę ciała i higienę psychiczną
- Odpowiedniej aktywności fizycznej
- Racjonalnym odżywianiu się
- Zachowaniu bezpieczeństwa
- Poddawaniu się okresowym badaniom stanu zdrowia
- Niepaleniu tytoniu i nieużywaniu narkotyków
- Umiarkowaniu w piciu alkoholu
2. O wartości aktywności ruchowej
Zmiany, jakie zachodzą we współczesnym, dążącym do szeroko rozumianej konsumpcji, społeczeństwie sprawiają, że wartość zdrowia w życiu człowieka zeszła na plan dalszy. A przecież wiadomo, że czym skorupka za młodu nasiąknie tym na starość trąci.
Upodobania i aspiracje młodych ludzi należy kształtować poprzez zachęcanie do aktywności ruchowej, rekreacji i turystyki oraz szeroko pojętej dbałości o zdrowie
Propagowanie uprawiania sportu jako wszechstronnego rozwijania nie tylko ciała, ale i ducha pomaga również w wychowaniu przyszłego pokolenia.
Sport sprzyja rozwojowi silnej woli, wytrzymałości, rywalizacji, wzbudza potrzebę aktywności. Uczy konieczności podporządkowania się określonym zasadom, poczucia odpowiedzialności i obowiązku, kształtuje naszą osobowość.
Istnienie silnego związku pomiędzy zachowaniem zdrowia a aktywnością ruchową powoduje, iż powinno się kłaść szczególny nacisk na tę dziedzinę działalności człowieka. Trudno jest jednak pokonać barierę niechęci do ruchu, zwłaszcza gdy tyle innych atrakcyjnych form spędzania czasu pociąga nas.
Systematyczna aktywność fizyczna jest niezbędnym warunkiem zdrowia, ponieważ:
- pomaga utrzymać efektywną pracę serca i krążenia krwi
- sprzyja prawidłowej przemianie materii,
- zwiększa się pojemność życiowa płuc
- zapobiega przemianie energii w tłuszcze zapasowe
- utrzymuje sprawność mięśni, stawów i ścięgien (więzadeł)
- pozwala zachować dobre samopoczucie
- sprzyja odreagowaniu od stresów i napięć psychicznych
Aktywność ruchowa to przede wszystkim uprawianie różnych dyscyplin sportu jako wypoczynku czynnego, zabaw oraz ćwiczeń dla podniesienia sprawności fizycznej i utrzymania jej przez jak najdłuższy okres życia.
Aktywność ruchowa może być również skutecznym środkiem zaradczym i zapobiegawczym, przeciwdziałającym regresowi wydolności i wytrzymałości fizycznej
2. Współczesne zagrożenia cywilizacyjne
Zmiana stylu i modelu życia współczesnej rodziny doprowadziły do ograniczenia aktywności i wysiłku fizycznego do koniecznego minimum. Niezdrowy, głównie siedzący tryb życia spowodował wiele chorób cywilizacyjnych, do których można zaliczyć:
- nerwice,
- nadciśnienie tętnicze,
- choroby układu krążenia,
- miażdżyca,
- nowotwory,
- alergie,
- schorzenia narządu ruchu
Brak ruchu, wysiłku powoduje niekorzystne zmiany w organizmie, np.:
- zanik i postępujące osłabienie czynnościowe całego organizmu
- skłonności do dysfunkcji, zwiększenie podatności na zachorowania
- w układzie mięśniowym - rozległe osłabienie siły mięśniowej
- zmniejszenie wykorzystania tlenu we krwi, co powoduje szybsze niedotlenienie tkanek
- słabe czynnościowo serce, niewydolność wieńcowa
- obniżenie pojemności tlenowej i zdolności wysiłkowej całego organizmu
Dorośli, młodzież i dzieci uciekają od pracy fizycznej, ruchu lub przekształcają ten ruch w jednostajny, monotonny, nużący, angażujący tylko niektóre partie mięśni. Swój czas wolny spędzają najczęściej przed ekranem telewizora i komputera, nie zważając na biologiczną potrzebę ruchu.
Dlatego też potrzebna jest promocja zdrowia i zdrowego stylu życia, aby młodzi ludzie i ich rodzice mogli świadomie i odpowiedzialnie kształtować jego jakość, czerpać satysfakcję i realizować własne aspiracje.
3. Na czym polega promocja zdrowia?
Koncepcja promocji zdrowia narodziła się w latach 70 w Kanadzie. Według autorów Karty Ottawskiej: "promocja zdrowia to proces umożliwiający ludziom zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem oraz jego poprawę".
Koncepcja promocji zdrowia opiera się na;
- koncentracji na zdrowiu jako czynniku poprawy jakości życia
- kształtowaniu stylu życia i środowiska sprzyjającego zdrowiu
- uświadamianiu ludziom, iż sami podejmują decyzje dotyczące własnego zdrowia i ponoszą odpowiedzialność za zdrowie swoje i ludzi w swoim otoczeniu
- zobowiązaniu ludzi zarządzających innymi na wszystkich poziomach i organizacjach do tworzenia warunków sprzyjających dokonywaniu "zdrowych wyborów"
Na bazie tej koncepcji sformułowano ideę szkół promujących zdrowie
Szkoła promująca zdrowie wyróżnia się następującymi cechami:
1. Nieodłącznym elementem programu nauczania jest edukacja zdrowotna
2. Atmosfera w szkole oraz jej organizacja wspiera edukacje zdrowotna i sprzyjają zdrowemu stylowi życia
3. Współdziałanie z rodzicami i społecznością lokalną
4. Zdrowy styl życia członków społeczności szkolnej
a) Promocja zdrowia wśród rodziców
Współpraca z rodzicami jest jednym z filarów szkoły promującej zdrowie.
Aby ich pozyskać i przekonać do współdziałania ze szkołą należy:
- Uświadomić rodzicom ich osobiste korzyści
- Poznać oczekiwania wobec szkoły
- Organizować warsztaty
- Pytać o zdania i zapraszać na wspólne warsztaty
Postawy rodziców wobec oferty współpracy i współdziałania są bardzo różne. Niestety szkoła polska nie wypracowała sobie dotychczas jasnych zasad pozyskiwania rodziców dla szkoły, co sprawia iż udział tych ostatnich nadal nie jest zadowalający.
Postawy rodziców są bardzo zróżnicowane, ale często dominuje wśród nich postawa roszczeniowa lub obojętna. Powinno się jednak wpływać na zmianę tej postawy i pozyskiwać rodziców, którzy chcą być aktywni w szkole, są dla niej partnerami gotowymi udzielić wsparcia. Ta ostatnia grupa daje nadzieję, że propagowany model współdziałania ze szkołą sprawdzi się.
Współpraca z rodzicami może przyjąć następujące formy:
- Organizacja kursów, warsztatów dla rodziców, które będą wspierać ich w pełnieniu ról wychowawców swoich dzieci
- Tworzenie grup samopomocowych rodziców
- Organizowanie grup dziecięco - rodzicielskich przed rozpoczęciem nauki w szkole
- Wyznaczenie pokoju dla rodziców
- Zorganizowanie biblioteki książek dla dzieci i rodziców
- Wizyty nauczycieli w domu ucznia
- wspieranie szkoły przez rodziców(np. pomoc w przygotowaniu śniadań szkolnych, zajęć sportowych itp.)
b) Promocja zdrowia w społeczności lokalnej
Szkoła promująca zdrowie wychodzi poza swoje mury i poszerza swoją działalność poprzez współpracę z władzami samorządowymi, organizacjami, instytucjami, osobistościami społeczności lokalnej.
W celu promocji projektu w społeczności lokalnej trzeba przede wszystkim:
- Przekazywać informacje poprzez:
* Prezentację projektu na spotkaniach władz samorządowych
* Zamieszczanie informacji w prasie lokalnej, telewizji regionalnej
* Opracowanie folderów, znaczków, koszulek z logo projektu
* Rozsyłanie listów do znaczących osobistości, kuratora, parlamentarzystów
* Pozyskanie księży do przekazywania informacji
- Poszerzać ofertę edukacyjną - organizować sesje naukowe, sejmiki ekologiczne, pokazy zdrowej żywności, warsztaty dla nauczycieli z innych szkół
- Organizować imprezy rekreacyjne propagujące zdrowy styl życia
- Prowadzić działania na rzecz środowiska - sprzątanie terenów, zbiórka surowców wtórnych, segregowanie śmieci
Tak szeroko pojęta współpraca ze środowiskiem lokalnym to nowe wyzwanie dla szkoły i dodatkowe obciążenie dla jej pracowników. Warto jednak podjąć wysiłek, aby zrobić coś tak dla siebie, jak i społeczności, w której się żyje po to, aby wszystkim żyło się lepiej i zdrowiej.
Podsumowanie
Współczesna rzeczywistość niesie ze sobą szereg negatywnych zjawisk, którym szkoła powinna przeciwdziałać. Aby czynić to skutecznie, musi mieć wsparcie wśród rodziców i środowiska lokalnego. Systematyczna i skuteczna promocja zdrowego stylu życia powinna przynieść oczekiwane rezultaty.
Jednak nic nie zdarzy się samo z siebie.
Wszelkie zmiany wymagają czasu, uporu i konsekwencji w działaniu oraz aktywności uczestników.
Szczególnie duża i znacząca rola przypadła szkole, która boryka się z wieloma trudnościami i wielu negatywnym wręcz patologicznym zjawiskom musi sprostać.
Program promocji zdrowia sprzyja podjęciu przez szkołę nowego wyzwania i pokazuje, jak pozytywnie oddziaływać na uczniów, współpracować z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
Bibliografia:
1. Z. Chromiński "Aktywność ruchowa dzieci i młodzieży", Warszawa 1987.
2. Z. Cendrowski "Ruch to życie" Warszawa 1987.
3. "Szkoła promująca zdrowie" pod red. B. Wojnarowskiej i M. Sokołowskiej, Warszawa 2000.
Opracowanie: Dorota Górczyk
- Szczegóły
- Admin
Przykładowy artykuł
Plan daltoński polega na metodzie indywidualnej pracy uczniów a więc zrywa z tradycyjnym sztywnym klasowo lekcyjnym systemem nauczania. Twórczynią tego systemu jest amerykańska nauczycielka Helena Parkhurst (1887-1973) która przedstawiła swą koncepcję w książce pt. „Wykształcenie wg planu daltońskiego”. Myśl organizowania pracy indywidualnie zrodziła się u Parkhurst ok. 1905 roku, kiedy zaczynając swą karierę nauczycielską zmuszona była pracować z kilkoma klasami jednocześnie. Wtedy to właśnie wpadła na pomysł indywidualnej nauki każdego z uczniów. Poprosiła starszych uczniów, aby pomogli młodszym oraz przy ich pomocy przerobiła magazyn szkolny w klasę, w której każdy kąt przeznaczyła na inny przedmiot. Parkhurst chciała, aby nauczanie masowe w klasie zastąpić samodzielnym uczeniem się dzieci w szkole, pozwolić dzieciom uczyć się we własnym tempie, pobudzić do współpracy, zastosować indywidualne sprawdzanie wyników pracy u każdego ucznia przez nauczyciela.
Plan daltoński zyskał popularność, dlatego, że umożliwiał dostosowanie tempa nauki do rzeczywistych możliwości ucznia, wdrażał dziecko do polegania na sobie, budził inicjatywę i samodzielność młodzieży zarówno w działaniu jak i myśleniu, wyrabiał poczucie odpowiedzialności za wykonanie podjętego zadania, zmuszał do poszukiwania najlepszych i najprostszych metod pracy.
Jak możemy zachęcić małe dzieci by przejęły inicjatywę?
Jak możemy stymulować ich by odkrywały środowisko?
Jednym z głównych powodów by przyprowadzać dzieci do przedszkola w tak wczesnym wieku jest możliwość spotykania się z rówieśnikami. Dla dzieci w tym okresie rozwoju ważne jest by czuły się wolne w podejmowaniu inicjatywy. Nauczyciel może stymulować je przez dawanie impulsów oraz dawanie im konkretnych przykładów. Pestalozzi i Frobel mieli ogromny wpływ na okres przedszkolny. Interesującą rzeczą jest fakt, że w okolicy 1920r. przedszkola były częścią szkół publicznych większości stanów Ameryki.W 1922 została opublikowana książka Helen Parkhurst pt. „ Wykształcenie wg planu daltońskiego”.
Helen Parkhurst oparła swój plan edukacyjny na trzech głównych zasadach:
1. Nauka wolności
2. Nauka samodzielności
3. Nauka współpracy
My (Dalton International) zamiast wolności preferujemy używanie odpowiedzialności, ponieważ to opisuje lepiej pedagogiczny cel. Dajemy dzieciom konieczną przestrzeń do rozwoju. Oczywiście z każdym dzieckiem może być inaczej.
Swoboda / Odpowiedzialność
Granice są potrzebne, ponieważ w szczególności małe dzieci potrzebują więcej treningu niż te starsze. Oczywiście jest różnica w sposobie, jakim dzieci radzą sobie z daną swobodą. Nauczyciele muszą to przemyśleć. Czasami zastanawiasz się czy ten system nie sprawił, że dzieci mają zbyt lekkie życie. Ogólnie mówiąc celem tego systemu jest nauczyć dzieci dobrze używać swobody i odpowiedzialności. Kiedy ćwiczenie staje się zbyt trudne dla konkretnego dziecka by mogłoby uporać się z nim sam, nauczyciel służy pomocą. Powszechnie wiadomo, że wszystko, do czego dochodzimy sami jest łatwiejsze w zapamiętaniu niż większość lekcji prowadzonych przez nauczyciela. Nadmierne tłumaczenie powoduje utratę inicjatywy u dziecka. By umożliwić organizację Daltona przejrzystą wizualizujemy proces. Poczucie odpowiedzialności będzie stymulowane wtedy, gdy dzieci będą mogły planować i ukończyć ich pracę z pewną administracją.
Wizualizujemy dni tygodnia.
Wizualizujemy program dnia:
Poprzez wizualizację programu z „dziennymi rytmicznymi kartami”, dzieci czują się odpowiedzialne za dzienny program i uczą się planować pracę. Dziecko samo będzie mogło pilnować porządku dnia, co w konsekwencji rozbudzi u dzieci poczucie odpowiedzialności. Wystarczy, że dziecko spojrzy na ścianę, na której będzie zawieszony w obrazkach, z papierowym zegarem wskazującym czas rozpoczęcia danego zajęcia- plan. Dziecko samo będzie mogło pilnować porządku dnia – co w konsekwencji również rozbudzi w Nim poczucie odpowiedzialności.
Wizualizujemy „obowiązki domowe”:
Uczniowie muszą nauczyć się być odpowiedzialni za klasę i za materiały. Zdjęcie lub i imię dziecka, które ma dane zadanie możemy znaleźć pod obrazkiem przedstawiającym to zadanie.
Wizualizujemy zadania szkolne:
W grupach przedszkolnych Daltona używamy „tygodniowego przydziału zadań na tablicy.” Podczas porannego programu dzieci wybierają zadanie z „tablicy zadań”. Nauczyciel wybiera kilka różnych zadań w każdym tygodniu, zadania te pochodzą z normalnego programu zadań wymaganych dla danego wieku. Współpraca pomiędzy uczniami jest ważnym elementem edukacji Daltona. W tym wieku jest to bardzo trudne, ale jest ważną umiejętnością, którą u dziecka powinno się rozwijać od najmłodszych lat. Praktyka oraz badania pokazują, Ŝe tłumaczenie przez rówieśnika jest czasami bardziej skuteczne niż polecenia nauczyciela. Jednakże to nie jest intencją edukacji daltońskiej, by tylko dziecko miało być pomocnikiem innych dzieci. Współpraca, jako pedagogiczny czynnik jest możliwa w prawie każdej zabawie i dziedzinie nauczania.
Wizualizujemy współpracę:
Następnym krokiem w rozwijaniu umiejętności dzieci będzie wykonanie zadania w parach. Każdego tygodnia pary będą się zmieniać, co pozwoli dziecku na kontakt i lepsze poznanie kolegi / koleżanki. Dzieci mogą bawić się z przyjacielem / przyjaciółką, ale muszą nauczyć się również bawić z innymi bez wykluczania kogokolwiek. Powszechnie mówi się, że poprzez dydaktyczną strukturę oraz pedagogiczny stosunek nauczycieli, każde przedszkole jest bardzo bliskie głównym zasadom Daltona. W Holandii, wartościowe elementy przedszkoli i ukierunkowanie na rozwój wpłynęło na edukację w szkołach podstawowych. Od czasu integracji przedszkoli w szkołach podstawowych, liczba szkół Daltona wzrosła o ponad 350 na ten moment.
Z wielką przyjemnością dałem ten wykład podczas OMEP konfere ncji we Wrześniu 2007r i cieszę się bardzo z uczestnictwa w rozwoju wczesnoszkolnej edukacji w waszym kraju.
RoelRohner
Konsultant do spraw międzynarodowych – Dalton International
- Szczegóły
- Admin
Przykładowy artykuł
Mamo udało mi się to zrobić! – budowanie poczucia sukcesu u dziecka
Poczucie sukcesu to nie tylko szansa na sprawny rozwój dziecka, ale też kwestia daleko szersza. Sukces przekłada się na to, jak dziecko funkcjonuje w swoim otoczeniu i jak będzie funkcjonowało później w wieku dorosłym.
Psychologowie mówią, że poczucie sukcesu, czyli sytuacje w których dziecko może pochwalić się tym, że udało mu się coś osiągnąć przekłada się na bardzo ważna kwestię w całym naszym życiu – na poczucie własnej wartości.
Warto, aby każdy rodzic zastanowił się, jak może pomóc dziecku osiągać sukcesy. Czasem sprawa jest bardzo prosta. Jeżeli dziecko ma np. zdolności rysunkowe, wystarczy dać mu papier i kredki, a dziecku na pewno uda się coś ładnie narysować.
W przypadku tzw. mocnych stron dziecka ich rozwój jest łatwiejszy. Czasami rola rodzica to po prostu nie przeszkadzać. Trochę trudniej jest, gdy jakieś zadanie nie jest najłatwiejsze dla dziecka i nie jest jego mocną stroną. Wtedy warto przypominać sobie schemat, który pomoże zakończyć to zadanie sukcesem i tym samym zachęcić dziecko do dalszych wyzwań.
Jak wygląda przepis na sukces?
Dostosuj trudność zadania/zabawy do możliwości dziecka
To rodzic znający swoje dziecko powinien sprawdzać, czy zadanie nie będzie za trudne. To my znamy najlepiej dziecko i możemy w sposób świadomy dobierać mu zabawy tak, aby z jednej strony były wyzwaniem, ale z drugiej nie były za trudne. Często przyglądając się osobom kupującym zabawki dla dzieci dostrzegam dwa zasadnicze błędy przez nich popełniane.
Błąd pierwszy to nadmierne sugerowanie się opisem (np. „od 4-go roku życia”). Błąd drugi to naśladowanie innych rodziców w wyborze („Andrzejek to dostał i mu się podobało, to Pawełkowi też się spodoba”). Zbyt mało tu zastanowienia nad rozwojem i upodobaniami tego konkretnego dziecka, a przecież każde dziecko rozwija się swoim indywidualnym tempem i ma swoje upodobania.
Jeśli jest to nowość dla dziecka – bądź przy nim.
To ważne, aby dziecko mogło zapytać o coś, wyjaśnić swoje wątpliwości. Czasami to będzie wsparcie tylko i wyłącznie przez Twoją obecność, ale jest to ważne dla dziecka. Może być to ważne i uczące także dla Ciebie, bo zobaczysz jak Twój maluch sobie radzi.
W razie potrzeby mądrze podpowiadaj dziecku
Czasami może okazać się, że zadanie jest dla dziecka za trudne, by samodzielnie sobie z jego rozwiązaniem poradziło. Podpowiadając maluchowi pamiętaj jednak, że masz pomóc, a nie wykonać samemu zadanie. Pomagaj tak, aby nie urazić ambicji dziecka. To ma być jego zadanie i jego sukces.
Chwal dziecko
Bardzo ważne jest, aby dziecko, zarówno w trakcie wykonywania zadania, jak i po jego zakończeniu otrzymywało pochwały. Im bardziej konkretne pochwały tym lepiej. Lepiej jest powiedzieć „bardzo ładnie dobrałeś kolory i dzięki temu twój rysunek jest wesoły” niż ogólnikowo „super rysunek”.
Motywuj dziecko do działania
Czasami sprawa jest prosta, dziecko dostaje zadanie i je wykonuje, ale czasami bywa trudniej. Przypominam sobie, że mój syn w pewnym momencie przestał lubić rysować. Nie jest to jego mocna strona i gdy okazało się, że inne dzieci w przedszkolu rysują ładniej od niego zniechęcił się. Dla mnie było to duże wyzwanie – jak go z powrotem zachęcić. W tym przypadku podziałały następujące sposoby:
- Wymyślałam lub podpatrywałam ciekawe pomysły na rysowanie. Zamiast białej kartki A-4 dostał duże kolorowe kartony. Innym razem odrysowywaliśmy przy ścianie jego postać itd.
- Korzystałam z gotowych wzorów i szablonów do wykonywania różnych prac plastycznych. Dzięki temu zadania były łatwe a efekty pracy były dobrze widoczne. Na przykład robiliśmy własne kartki świąteczne – trochę gotowych wzorów i trochę swojej pracy.
- Kupowałam mu różnego rodzaju kredki (ołówkowe, świecowe, pastele) oraz inne przybory, np. kleje brokatowe, farby witrażowe. Nowe techniki zawsze działały zachęcająco.
I udało się – mój syn ponownie polubił rysowanie i jest dumny ze swoich prac. W tym przypadku pomogło uatrakcyjnienie zajęć, a na samym początku szukanie łatwych pomysłów, tak by efekt pracy był jak najlepszy.
Dorota Uliasz